Thursday, October 2, 2008

Het einde van het Superkapitalisme?



Ik heb vreemde hobby's. Een ervan is het lezen van non-fiction. In totaal lees ik jaarlijkst tussen de 30 en 40 boeken over economie, marketing, wetenschap en technologie. Zoals ik al zei: vreemde hobby.

Een boek waar ik in deze beurscrisis vaak aan heb moeten denken is Superkapitalisme van Robert Reich. Een interessante synthese van wat er de voorbije decennia met de Amerikaanse economie is gebeurd. Als consument en belegger gingen we op vooruit, als burger niet.

Reich benadrukt in zijn boek onze ambivalente houding. Onze belangen als belegger en consument staan namelijk haaks op die van ons als burger. We vinden het jammer dat de kleinhandel uit het straatbeeld verdwijnt, maar we kopen toch bij grote discounters als Wal-Mart. We maken ons zorgen over de opwarming van de aarde, maar rijden wel allemaal met een SUV-wagen.

Ook de vandaag erg omstreden toplonen van CEO’s komen in het boek aan bod. Zo bezit de oprichtersfamilie van Wal-mart op haar eentje een even groot kapitaal bezitten als de 40 procent minst welgestelde Amerikanen tezamen. Tekenend voorbeeld is het toenemende aantal lobbyisten in Washington, terwijl de centrale wetgeving net is verminderd of gefragmenteerd. Voor de aanstormende presidentsverkiezingen zal het bedrijfleven een recordbedrag spenderen.

Intussen heeft de democratie zozeer bakzeil gehaald dat bedrijven zelf het morele gat opvullen. Ze werpen zich op als milieuvriendelijk of als sociaal verantwoordelijk, ze doen aan liefdadigheid. Allemaal dingen waar ze niet voor geschapen zijn en eigenlijk ook geen recht toe hebben.